Το FIGHT σε συνεργασία με τον φυσικοθεραπευτή Πέτρο Καζά, θα ενημερώνει ερασιτέχνες και επαγγελματίες αθλητές για τη φύση των τραυματισμών, την πρόληψή τους, αλλά και τη σωστή αποκατάστασή τους.
Στα προηγούμενα άρθρα μας αναλύσαμε κάποιους τραυματισμούς που συχνά συναντάμε στις πολεμικές τέχνες, αλλά και την αποκατάσταση αυτών. Η σημασία της βελτίωσης της ιδιοδεκτικότητας είχε αναφερθεί κατά την ανάλυση της ενδυνάμωσης που πρέπει να ακολουθεί μετά από κάθε αποκατεστημένο τραυματισμό.
Τι είναι όμως η ιδιοδεκτικότητα; Γιατί ένας αθλητής πρέπει τακτικά να εντάσει ασκήσεις βελτίωσης της ιδιοδεκτικότητας στο πρόγραμμα της προπόνησής του; Γιατί η βελτίωσή της έχει τόσο μεγάλη σημασία κατά την ενδυνάμωση μετά από την αποκατάσταση ενός τραυματισμού; Αυτά τα ερωτήματα θα απαντήσουμε στο άρθρο που ακολουθεί.
Αφή, όσφρηση, ακοή, όραση, γεύση. Αυτές είναι οι πέντε αισθήσεις που μας βοηθούν να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας, αλλά και να επιβιώνουμε σε αυτόν.
Αν παρατηρήσουμε τα μωρά θα διαπιστώσουμε πως κάθε μία από αυτές τις αισθήσεις αναπτύσσεται και οξύνεται μέρα με τη μέρα, με αποτέλεσμα να βλέπουν, να ακούν, να μυρίζουν, να αγγίζουν και να γεύονται… Εκτός από αυτά, βέβαια, τα μωρά μαθαίνουν να κινούνται. Για να επιτευχθεί η κίνηση είναι απαραίτητοι άλλοι τρεις παράγοντες. Η ισορροπία, η ιδιοδεκτικότητα και η κιναισθησία.
Η ιδιοδεκτικότητα είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να αναγνωρίζει τη θέση κάθε μέλους του σώματός μας στον χώρο και να βοηθάει στον καθορισμό της ταχύτητας και της κατεύθυνσης κάθε κίνησης, είτε βλέπουμε, είτε όχι. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε πού βρίσκονται τα άκρα μας ακόμα και με κλειστά μάτια, μπορούμε να πιάσουμε τα αφτιά μας χωρίς τη βοήθεια καθρέφτη, ή να ξύσουμε την πλάτη μας όταν έχουμε κάποια ενόχληση σε συγκεκριμένο σημείο.
Για να κατανοήσουμε ακόμα καλύτερα την σημασία της ιδιοδεκτικότητας, αρκεί να σκεφτούμε ότι κάποιοι από τους ειδικούς ιδιοδεκτικούς υποδοχείς, και συγκεκριμένα αυτοί που βρίσκονται στον λαβύρινθο του αυτιού, διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας. Για έναν αθλητή είναι απαραίτητη η καλή γνώση και αντίληψη της θέσης των μελών του σώματός του ανά πάσα στιγμή, αλλά και η διατήρηση της ισορροπίας του.
Στις πολεμικές τέχνες ειδικότερα, ο αθλητής καλείται να χρησιμοποιεί συγκεκριμένα μέλη του σώματός του με ταχύτητα, ακρίβεια και πολλές φορές συνδυαστικά, σε μία ακολουθία κινήσεων. Για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να γνωρίζει πού βρίσκεται κάθε άκρο του, ακόμα και χωρίς να τα βλέπει, αλλά και να μπορεί να διατηρεί την ισορροπία του καθόλη τη διάρκεια της κίνησης.
Θα ήταν εύστοχο να θυμηθούμε την γνωστή ταινία «Karate Kid», αλλά και τη σειρά «Cobra Kai», στις οποίες οι νεαροί μαθητές καράτε πραγματοποιούν κάποιες «ιδιαίτερες τεχνικές» κατά την προπόνησή τους.
Στην πραγματικότητα, κάποιες από τις ασκήσεις που περιλαμβάνουν στο πρόγραμμά τους, όπως αυτές που φαίνονται στις παραπάνω εικόνες, στοχεύουν στη βελτίωση της ιδιοδεκτικότητας των μαθητών, και κατ΄επέκταση στην ανάπτυξη της ισορροπίας τους.
Οι ασκήσεις βελτίωσης της ιδιοδεκτικότητας είναι ασκήσεις που πραγματοποιούνται σε ασταθείς επιφάνειες και βασίζονται στον έλεγχο του κέντρου βάρους έναντι σε δυνάμεις που τείνουν να μετατοπίσουν το σώμα ή μέρος αυτού σε λάθος θέση. Τέτοιες ασκήσεις γίνονται συνήθως πάνω σε δίσκο ή μποσού.
Έχει αποδειχτεί ότι αν ακολουθείται από τον αθλητή πρόγραμμα που αποτελείται από τέτοιες ασκήσεις μπορεί αποφευχθούν τραυματισμοί κατά την άσκηση.
Επίσης, αν πραγματοποιείται κατά την ενδυνάμωση, μετά την αποκατάσταση ενός τραυματισμού, συμβάλλει στον έλεγχο του κέντρου βάρους, στην αποκατάσταση της ισορροπίας, αλλά και στην ενδυνάμωση μεγάλου αριθμού μυών της περιοχής για την οποία εφαρμόζονται οι ασκήσεις.
Αποτέλεσμα αυτών είναι η γρήγορη και αποτελεσματική επανένταξη του αθλητή στο πρόγραμμα άσκησής του, αλλά και η μείωση της πιθανότητας επανατραυματισμού στο ίδιο σημείο, αφού θα έχει επιτευχθεί η βέλτιστη μυϊκή ενδυνάμωση της περιοχής.
PHYSIOTIP! Συνηθίζεται οι ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας να αναφέρονται στα κάτω άκρα, παρόλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μπορούν να εφαρμοστούν και για την ενδυνάμωση του υπόλοιπου σώματος. Παράδειγμα αποτελεί η ενδυνάμωση του κορμού και των κοιλιακών μυών, αλλά και των άνω άκρων, πάντα με το κατάλληλο ασκησιολόγιο.
Ο Πέτρος Καζάς είναι πτυχιούχος φυσικοθεραπευτής με ευρεία εργαστηριακή και κατ’ οίκον εμπειρία. Με σύμμαχο τον προσωπικό ζήλο για την επιστήμη, την πολυετή εμπειρία, τη συνεχή κατάρτιση και τον σύγχρονο εξοπλισμό, στοχεύει πρωτίστως στην αμεσότερη και πιο αποτελεσματική αποκατάσταση και αποθεραπεία.
Το εργαστήριο PhysioKazas και η ομάδα που το στελεχώνει είναι πλήρως καταρτισμένη με στόχο πάντα την επανένταξη του ασθενή στην πλήρη λειτουργικότητά του.
